لیزر درمانی (لیزر تراپی) برای درمان مشکلات شانه و کتف
لیزر تراپی روشهای درمانی جدید در حیطه درمانهای فیزیوتراپی هستند که با کمک انرژی حاصل از نور لیزر انجام میشوند. واژه لیزر به معنای تقویت نور به وسیله گسیل القایی تابش است. نور ساطع شده از لیزر برخلاف بسیاری از منابع نوری، قابل تنظیم به طول موجهای خاص میباشد. این امر امکان تمرکز به پرتوهای قدرتمند را فراهم میکند. قدرت نور لیزر بهقدری شدید است که میتوان از آن برای شکل دادن یا برش فولاد استفاده کرد. لیزردرمانی درد زیادی ندارد. پوست بیمار ممکن است در طول درمان دچار قرمزی و سوزش خفیف شود. لیزر درمانی کمتوان و پرتوان 2 نوع رایج لیزرتراپی میباشند.
طبقهبندی
درمان با لیزر کمتوان (LLLT) کلاس B3
لیزرهای کمتوان از تابش نور با شدت پایین استفاده میکنند، اثر حرارتی روی بافت نمیگذارند و اغلب به تعداد جلسات درمانی متعدد و زمان درمان بیشتری نیاز دارند. در لیزر تراپی کم توان یا سرد بیمار پس از اتمام چرخه درمان میتواند شاهد نتایج حاصل از درمان باشد. بهدلیل استفاده از 1 یا 2 طول موجهایی که هماهنگ نیستند میتوان چنین ارزیابی کرد که نتایج حاصل از درمان با لیزر کمتوان محدود میباشند.
لیزر پرتوان (HP) کلاس 4
انتظار میرود که لیزرهای پرتوان بهدلیل استفاده از قدرت بیشتر باید کارایی بهتری داشته باشند. اما حقیقت خلاف این است مگر این که میزان تابش نور به طور مناسب کنترل و تنظیم شود. تابش نور با شدت بالا میتواند به بافتهای تحت درمان آسیب برساند. بنابراین اکثر لیزرهای پرتوان نمیتوانند با حداکثر قدرت و بدون هیچ آسیب عمل کنند.
سیستم قفل شونده لیزر با موج چندگانه (MLS) کلاس 4
لیزر MLS نوعی سیستم لیزری است که هدف از اختراع آن دستیابی به نتیجه موثر و درمان درد، انقباض، التهاب و تورم در مدت زمان کوتاه و در آن واحد است. درمان با لیزر MLS با قابلیت عملکرد دوگانه میتواند بهطور همزمان اشعههای پالسی و پیوستهی لیزر را تولید کند. بهدلیل این ویژگی، تاثیرات درمانی نه تنها به طور همزمان صورت میگیرند بلکه بدون خطرآسیبهای حرارتی همدیگر را تقویت میکنند.
مزایا
کاهش درد و التهاب بدون عوارض جانبی
لیزر تراپی با کمک فرایندی بهنام فتوبايومدولاسيون انجام میشود. در طی این فرایند فوتونها وارد بافت شده و با سیتوکروم c در میتوکندریا ارتباط برقرار میکنند. این تعامل باعث شکلگیری زنجیره بیولوژیکی میشود که منتهی به افزایش متابولیسم سلولی و کاهش درد و التهاب میگردد. لیزر درمانی برخلاف داروها میتواند بدون عوارض جانبی نامطلوب موجب کاهش درد شود. نکته مهم دیگری که باید خاطرنشان کرد این است که طبق اظهارات بیماران لیزر درمانی موجب تسکین طولانیمدت درد میشود. با وجود اینکه بسته به شدت بیماری ممکن است تعداد درمانهای مورد نیاز متقاوت باشند اما بسیاری از بیماران اغلب بعد از تنها 2 جلسه لیزر تراپی میتوانند تسکین طولانی درد را در خود احساس کنند.
آیا در بیماریهای حاد و مزمن قابل استفاده است؟
در موارد حاد اگر لیزردرمانی شانه وکتف بلافاصله بعد از آسیب (بدون خونریزی) صورت گیرد تاثیر ویژهای خواهد داشت. هرچه التهاب سریعتر کاهش یابد طبعا شروع فرایند بهبود نیز بهتر خواهد بود. در آسیبهای حاد، لیزرتراپی کمک می کند تا بدن سریعتر به عملکرد طبیعی خود بازگردد. در دردهای مزمن، لیزردرمانی اغلب جهت تسکین دردها و التهاب پایدار بکار میرود. در چنین شرایطی پزشکان جهت کاهش سریع التهاب در بیماران مبتلا به درد مزمن از لیزر پرتوان استفاده میکنند. از آنجایی که لیزرهای پر توان به پزشکان کمک می کنند تا درحالی که دوزهای درمانی مرتبط را ارائه میدهند بتوانند منطقه وسیعتری را درمان کنند نتیجه مثبتی دردرمان بیماریهای مزمن دارد.
برای هر شرایط درمانهای لیزری خاص وجود دارد
لیزرهایی که دارای محدوده قدرت بیشتری هستند گزینههای درمانی مختلفی ارائه میدهند. لیزری که میتواند از 0.5 تا 25 وات تنظیم شده و عمل کند این امکان را برای پزشکان فراهم میکند تا به آرامی و آهسته و یا با حداکثر توان انرژی درمان را انجام دهند. از طرفی در دسترس بودن سرهای مختلف لیزری که درمانهای متعددی را انجام میدهند برای پزشکان مزایای کاربردی زیادی دارد. بهعنوان مثال برخی از لیزرها مجهز به 5 سر درمانی هستند که هر کدام برای تسهیل درمان خاصی طراحی شدهاند. بهعنوان مثال درمان زائدههای استخوانی معمولا از طریق روش درمانی بدون تماس انجام میشود. اما با این وجود در درمان ساختارهای بافت عمیق مانند همسترینگ روش ماساژ لمسی با توپ کمک شایانی به کاهش انعکاس و پراکندگی کرده و با جابهجایی مایعات اضافی امکان نفوذ عمیقتر را فراهم میکند. سرهای لیزر که در اندازههای مختلف طراحی شدهاند در کنترل درمانهایی که نیاز به دقت و ظرافت کاری دارند بسیار مفید هستند.
درمانها حس خوبی دارند
یکی از رایجترین سوالات مرتبط با لیزردرمانی شانه و کتف این است که در طول لیزردرمانی چه احساسی به بیماران دست میدهد؟ پاسخ این سوال به نوع لیزری که استفاده میشود بستگی دارد. برخی از بیماران معمولا کمی هیجان دارند، برخی هیچ حس خاصی ندارند و برخی احساس گرمای ملایم و آرامشبخشی را میکنند. بسیاری از بیمارانی که تحت درمان با لیزرهای کمتوان هستند خصوصا در لیزرماساژ که با کمک سرهای حاوی توپ ماساژ انجام میشوند معمولا از درمان خود لذت میبرند. طبق اظهارات بسیاری از بیمارانی که با لیزرهای پرتوان درمان شدهاند این نوع لیزر موجب کاهش شدید درد میشود. کاربرد لیزرهای پرتوان تاثیر ویژهای در درمان دردهای مزمن دارد.
درمانها سریع انجام می شوند
جلسات درمان با لیزرهای کمتوان با سرعت انجام میشوند و معمولا 5 تا 10 دقیقه بیشترطول نمیکشد. البته زمان درمان به سایز، عمق و شدت شرایط تحت درمان بستگی دارد. لیزرهای پرتوان قادرند میزان انرژی بیشتری را در فاصله زمانی کم به بدن انتقال دهند درنتیجه در لیزرهای پرتوان دوزهای درمانی خیلی سریع دریافت میشود. در افراد مبتلا به مشکلات کتف و شانه، درمان باید سریع و موثر انجام شود.
دوز لیزر درمانی
دوزهای لیزردرمانی با عبارت "انرژی" در واحد ژول در سطح پوست عنوان میشوند. این میزان با درنظر گرفتن نوع دستگاه لیزری استفاده شده، سطح منطقه آسیب دیده و اندازه بیمار محاسبه میشود. دوزهای موردنیاز جهت درمان بافتهای عمیق به اندازه بیمار بستگی دارد. بهعنوان مثال هرچه بیمار بزرگتر و تنومند باشد غلظت انرژی بیشتری مورد نیاز خواهد بود. در شرایط جزئی و کمعمق معمولا میزان دوز لیزری که استفاده میشود برای بسیاری از بیماران صرف نظر از اندازه و سایز آنها مناسب و بدون خطر است. بعد از تعیین دوز انرژی لیزر در سطح، نوبت اندازهگیری سطح منطقه تحت درمان است. در لیزرهای درمانی کلاس 3 معمولا دسته لیزر طبق الگو در اطراف منطقه تحت درمان حرت میکند. دسته لیزر تا زمانیکه تعداد مشخصی از ژولهای انرژی را به پوست انتقال نداده به نقطه بعدی حرکت نمیکند. تراکم انرژی بالا در لیزرهای درمانی کلاس 4 بدین معناست که دسته لیزر باید حرکت نسبتا پایداری داشته و طبق الگوی سیستماتیک سطح ناحیه درمان را بپوشاند.
لیزر جهت درمان مشکلات شانه
تاثیر لیزرتراپی شانه و کتف در درمان مشکلات متعدد شانه و کتف مورد بررسی قرار گرفته است. مطالعات حاکی از آن است که لیزر تاثیر فوقالعادهای در درمان درد و مشکلات شانه دارد. مشکلاتی که با لیزرتراپی قابل درمان هستند عبارتند از:
افتادگی شانه
لیزرتراپی همراه با حرکات درمانی موجب کاهش قابل توجه درد و افزایش میزان حرکت شانه در بیماران مبتلا به سندروم گیرافتادگی شانه (التهاب تاندون عضلات گردانده شانه و التهاب تاندون ماهیچه دو سر) میشود.
خشکی شانه
لیزردرمانی میتواند موجب کاهش درد و ناتوانی در بیماران مبتلا به کپسولیت چسبنده شانه (خشکی یا یخزدگی شانه) شود. لیزرتراپی در مقایسه با درمانهای دارویی تاثیر بهتری در درمان خشکی یا یخدگی شانه دارد.
درد مایوفاسیال
لیزتراپی تاثیر بسیاری در درمان درد مرتبط با مایوفاسیال شانه دارد. در مقاسه با اولتراسوند، لیزر موجب کاهش درد در فعالیت روزانه، در طول شب و همچنین کاهش ناتوانیهای مرتبط با گردن است.