علت و درمان سوزش شانه
سوزش شانه عارضهای آزاردهنده است که ممکن است مداوم یا رفت و برگشتی باشد، ناحیه کوچکی را تحت تاثیر قرار دهد یا در پایین بازو یا حتی گردن یا کمر منتشر شود. سوزش شانه گاهی پیآمد وجود مشکلی در مفصل شانه یا بافتهای اطراف است، هرچند این ناراحتی در اکثر موارد از ناراحتیهای گردن نشأت میگیرد، حتی اگر علائم مشکل گردن وجود نداشته باشد.
علل
علل سوزش شانه عبارت است از:
مشکلات عصبی/ گردن
سوزش شانه غالباً از وجود مشکلی در گردن یا عصبهای اطراف آن نشأت میگیرد:
مشکلات دیسک
فشار روی ریشه عصب به دلیل ناراحتیهای دیسک، علت شایع سوزش شانه است که به علل زیر ایجاد میشود:
- برجستگی دیسک: چنانچه بخش ژلاتینی مانند داخل دیسک (نوکلئوس) برآمده شود و به ریشه عصب فشار بیاورد.
- فتق دیسک: نوکلئوس از پارگی ایجاد شده در لایه خارجی دیسک (آنولوس) بیرون میزند، در اطراف جمع میشود و ریشه عصب را تحریک میکند.
- تحلیل دیسک: همان طور که سن بالاتر میرود، میزان آب دیسک کاهش مییابد، دیسک تحلیل میرود، انعطاف پذیری آن کاهش مییابد و ضعیفتر میشود، به نوعی میتوان آن را شبیه به یک دونات مانده و کهنه توصیف کرد. در این حالت فضای کمتری بین مهرهها باقی میماند، لایه محافظ بین آنها نازکتر میشود و دیسک به خوبی خود را با حرکات تطبیق نمیدهد. در این شرایط احتمال آسیب دیدن دیسک وجود دارد و هر یک از عوارض فوق فشار روی ریشه عصب را افزایش میدهد.
تنگی کانال نخاعی
تنگی کانال نخاعی یکی از علل احتمالی سوزش شانه به شمار میرود. در این حالت کانال نخاعی، یعنی فاصله موجود در ستون فقرات که محل قرارگیری نخاع است، تنگ میشود و در نتیجه فشار روی نخاع و ریشههای عصبی افزایش مییابد.
نوریت بازویی
نوریت بازویی ضعف و سوزش تیر کشندهای را در شانه، کتف، بازو و دست ایجاد میکند. علت این عارضه التهاب شبکه عصبی بازویی، یعنی مجموعهای از عصبها است که از پایین گردن شروع میشود، از جلوی قفسه سینه عبور میکند و به زیربغل میرود.
آرتریت گردن و اسپوندیلوز گردنی
آرتریت گردن نیز یکی از علل احتمالی سوزش شانه است که در اثر فرسایش دیسکها و استخوانهای گردن بروز مییابد. دیسکها به تدریج خشک، ضعیفتر و کوتاهتر میشود، سطح صاف روی استخوانها به تدریج ساییده میشود و با تشکیل شدن خارهای استخوانی، فضای اطراف مهرهها باریک میشود و عصبهای پیرامونی تحت فشار قرار میگیرد.
ناراحتیهای شانه
اگرچه اکثر موارد سوزش شانه از گردن نشأت میگیرد، اما ممکن است سوزش شانه علامت وجود مشکل در خود مفصل شانه نیز باشد.
التهاب بورس شانه
سوزش موضعی شانه پیآمد التهاب بورس (بورسیت) است. بورس کیسه مملو از مایع کوچکی است که بین بافتهای نرمی مانند عضله و تاندون از یک طرف و استخوان از طرف دیگر قرار دارد و حرکت بدون سایش و روان را ممکن میکند.
التهاب تاندون شانه
علت دیگر سوزش شانه التهاب تاندون (تاندونیت) است، در این حالت یکی از تاندونهای عضله، مانند تاندون روتاتورکاف یا تاندون عضله دوسر، ملتهب میشود و تحلیل میرود. التهاب تاندون معمولاً از سایش مکرر روی تاندون (در اثر انجام فعالیتهای مکرری مانند پرتاب کردن توپ، ورزشهای راکتی یا کار دستی)، فشار شدید مربوط به ساختارهای اطراف (برای مثال استخوان)، ضعف عضلانی و یا وضعیت اندامی نامناسب ناشی میشود.
علل دیگر سوزش شانه
عارضههای زیر نیز میتواند علت سوزش شانه باشد:
فیبرومیالژی
فیبرومیالژی عارضهای است که در اثر آن عدم تعادل شیمیایی در مغز و مختل شدن شیوهی پردازش سیگنالهای درد توسط سیستم عصبی مرکزی به درد یا سوزش منتشر، حساسیت بالا، گرفتگی و خستگی مزمن دامن میزند.
سندرم بازوی بیقرار
سندرم بازوی بیقرار مشکلی در سیستم عصبی مرکزی است که حرکاتی غیرعادی، مانند تکانهای غیرارادی، و حس عجیبی مانند مورمور، گزگز و سوزش را در شانه ایجاد میکند.
مشکلات کیسه صفرا
کیسه صفرا کیسه کوچکی است که مایع صفراوی کبد را ذخیره میکند. ناراحتیهای صفرا مانند التهاب یا سنگ کیسه صفرا به سوزش شانه دامن میزند.
شینگل
سوزش شانه توأم با راش و حساسیت پوستی علامت بیماری شینگل است. این درد غالباً شدید است و فقط یک طرف بدن را درگیر میکند.
حمله قلبی
سوزش شانه همراه با تنگی نفس، سرگیجه، حالت تهوع و تعریق و دردی که به صورت گرفتگی در قفسه سینه حس میشود، از علائم حمله قلبی به شمار میآید.
بد خوابیدن
سوزش شانهای که صبحها هنگام بیدار شدن شروع شود، از خوابیدن در وضعیت نامناسب نشأت میگیرد. ممکن است یکی از عصبهای گردن یا عضلات شانه در اثر بد خوابیدن تحریک شده باشد و به سوزش شانه دامن زده باشد.
درمان
برای درمان سوزش شانه از درمانهای زیر بهره گرفته میشود:
اوزون تراپی
اوزون تراپی نوعی درمان غیرجراحی برای بازسازی رباط است که درمانی دائمی برای شانه درد مزمن محسوب میشود. در این درمان گاز اوزون در بافت پیوندی تزریق میشود تا بافت ضعیف شده یا آسیب دیده در داخل و اطراف مفصلهای شانه ترمیم و بازسازی شود.
تزریق پی آر پی
پلاسمای سرشار از پلاکت (PRP) محلولی با غلظت بالای پلاکت در حجم اندکی از پلاسما است که از خون خود بیمار به دست میآید. پلاسمای غنی از پلاکت کلاژن و عاملهای رشد تولید میکند که با افزایش دادن سلولهای بنیادی به التیام سوزش شانه کمک میکند.
فیزیوتراپی و طب فیزیکی
زمانی که مشکل به وجود آمده حرکت کردن و انجام وظایف روزمره را برای بیمار دشوار کند، به فیزیوتراپی و طب فیزیکی روی آورده میشود. این درمان موثر سوزش شانه را کاهش میدهد و به بیمار کمک میکند تا بهتر حرکت کند. به علاوه فیزیوتراپی برای بازیابی عملکرد و تناسب بدن نیز مفید است.
ماساژ درمانی
ماساژ درمانی بهترین درمان برای سوزش شانه است، چرا که جریان خون را بهبود میدهد، عضلات را شل میکند و حس سلامتی و راحتی را در بیمار القاء مینماید.
ورزش
بیماران دچار سوزش شانه میتوانند توانایی حرکتی، قدرت و ریتم طبیعی شانه را با ورزش کردن به حالت معمول برگردانند. متخصص طب فیزیکی حرکات اصلاحی را متناسب با مرحله خاص توانبخشی ناراحتیهای شانه و با توجه به شدت و ماهیت مشکل توصیه میکند. متخصص بیمار را درباره شیوه صحیح انجام این حرکات، پیشرفت تدریجی و دستیابی به بهترین نتیجه از طریق ورزش درمانی راهنمایی میکند.